Mặc dù công nghệ không dây (wireless) ngày nào phát triển, nhưng bất kỳ đường truyền mạng nào cũng cần phải kết nối qua dây. Cat là từ viết tắt cho “category” (phân loại) và thường mang ý nghĩa tốc độ đường dây mạng có thể truyền tải. Chúng ta đang nói về Ethernet cable (mạng LAN): Cat càng cao, tốc độ truyền tải càng cao, độ ổn định càng vững. Đó là những yêu cầu rất cần thiết cho việc chơi game online, cũng như download, xem stream. Khi mà hệ thống Internet phát triển như hiện nay, bạn chắc chắn sẽ cần đến dây mạng LAN tốt và ổn định. Vậy câu hỏi tiếp theo là chúng ta nên chọn loại dây nào đây. Có rất nhiều dây mạng khác nhau đang có mặt trên thị trường.
Nếu trước đây, khi hỏi bất kỳ chuyên gia mạng nào, câu trả lời sẽ thường lại “Cat5” (thật ra chính xác hơn phải là “Cat 5e”). Con số đằng sau “Cat” là loại dây. Và để bạn biết thêm, phạm vi dài nhất đối với một dây Ethernet cable là 100 mét. Kích thước như vậy vẫn không thật sự bị giới hạn nếu chúng ta chỉ dùng Cat 5e ở trong nhà.
Nhưng ra khỏi nhà, mọi thứ sẽ dùng bằng dây đồng điện thoại. Loại dây này lúc đầu được thiết kế để chỉ truyền tải âm thanh, nhưng sau đó lại được đưa vào dùng cho truyền tải dữ liệu. Những dây cáp cũ không có bảo vệ và được gọi là Cat1. Chúng có tốc độ hết cỡ đạt 1Mbps, nhưng không ai còn sử dụng kết nối này hiện tại nữa.
Làm thế nào để xác định dây mạng hiện tại trong nhà chúng ta đang dùng là gì?
Đại đa số các dây Ethernet đều có thông tin in trên dây cáp của mình: như tốc độ truyền tải bao nhiêu. Ngoài ra bạn có thể phân biệt dựa vào màu sắc cũng như độ dày của dây, nhưng nó sẽ khó hơn rất nhiều. Tốt nhất là kiểm tra thông tin in trên dây hoặc hỏi người bán hàng.
Vậy thị trường có những loại dây nào?
Cat5
Mặc dù có vài loại dây nữa giữa hai dòng Cat1 và Cat5, nhưng chúng không thật sự quan trọng. Cat5 là chuẩn Ethernet khá phổ biến, nhưng hiện tại đã lỗi thời. Nó đạt tốc độ truyền tải khá là tốt 100 Mbps với khoảng cách tối đa là 100 mét. Hiện không còn ai sử dụng hệ thống dây mạng dùng Cat5 nữa. Bài viết cũng khuyên bạn không nên mua chúng về để dùng.
Cat5e
Phiên bản chuẩn tiếp theo là Cat5e, chữ “e” tương đương với “Enhanced” (tăng cường). Phiên bản Cat5e đạt chuẩn cao hơn, và được thiết kế để giảm thiểu “crosstalk” – hiện tượng dữ liệu bị trao đổi ngoài ý muốn khiến cho việc truyền tải bị chậm lại. Cat5e có tốc độ 1000 Mbps, và được dùng ở rất nhiều hộ gia đình cũng như công ty có công nghệ Gigabit Ethernet. Đây là dây cáp chuẩn thấp nhất mà mọi người nên dùng để lắp đặt đường dây mạng LAN mới. Lợi thế lớn nhất của nó chính là chi phí thấp.
Hiện, thế giới đang lên kế hoạch để tăng tốc độ của Cat5e lên 5 Gbps với các dây mạng hiện tại, được biết đến với chuẩn IEEE P802.3bz, công nghệ này sẽ được áp dụng lên Cat6.
Cat6
Chuẩn tiếp theo là Cat6: cấu trúc bên trong được buộc chặt hơn, thêm sợi ni-lông và được bảo vệ để giảm thiểu hiện tượng “crosstalk” cũng như ảnh hưởng. Rõ ràng điểm lợi nhất của Cat6 chính là đạt tốc độ đáng kinh ngạc 10 Gbps, nhưng tốc độ này chỉ có thể đạt được nếu khoảng cách không vượt quá 55 mét, ngắn hơn khoảng cách 100 mét của Cat5 và Cat5e. Nếu khoảng cách xa hơn, tốc độ sẽ còn có 1Gbps. Trong khi tốc độ của Cat6 nhanh hơn nếu dùng ở cự ly ngắn, điểm bất lợi của dòng dây này là chúng rất khó bẻ hay vặn qua vặn lại và độ dày hơn của dây cũng khiến việc đi dây khó hơn so với Cat5e. Cat6 về cơ bản thì đắt hơn, nhưng nếu so sánh với Cat5e thì giá thành của chúng đã giảm đáng kể so với thời điểm mới ra mắt.
Cat6a
Cat6a là phiên bản kế tiếp, vẫn chữ “a” tương đương với “augmented” (cũng nghĩa tăng cường”). Chúng dày hơn, và được bảo vệ kỹ càng hơn, hầu như loại bỏ được các vấn đề crosstalk bị giới hạn trong các phiên bản trước. Tốc độ của Cat6a là 10 Gbps, nhưng sự khác biệt là tốc độ này có thể đạt được đến tận khoảng cách 100 mét. Dây cáp dày hơn, lớp bảo vệ tốt hơn rất thích hơn cho các doanh nghiệp. Nhưng bù lại, nó đi thiếu đi độ mềm dẻo khiến cho việc lắp đặt trong hộ gia đình khá khó khăn.
Cat7 và cao hơn
Phiên bản mới nhất hiện tại là Cat7, được bảo vệ và cần kết nối GigaGate45. Tốc độ cực kỳ nhanh ở cự ly gần, có thể đạt tối đa 100 Gbps (!) nếu khoảng cách ngắn hơn 15 mét và trở lại 10 Gbps nếu vượt ngoài phạm vi đó. Hiện chuẩn Cat8 sắp hoàn thành nhưng không có phần cứng hỗ trợ, được xem sẽ đạt tốc độ 40 Gpbs ở khoảng cách xa hơn. Những thế hệ dây cáp tiếp theo sau Cat7 chắc chắn thích hợp cho trung tâm dữ liệu hơn là dùng trong nhà.
Vậy chúng ta sẽ chọn…?
Đến đây, mọi người đã tạm có kiến thức về các loại dây mạng khác nhau, giờ chúng ta chỉ phải quyết định nên chọn loại nào thôi. Điều này giống với việc không có máy tính nào mạnh nhất cả, nó còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
Về mặt giá cả, Cat5e có giá thành tốt nhất, Cat6 đắt hơn một tí và mỗi dòng cao hơn đều đắt hơn nữa. Nên nhớ , Cat5e có độ mềm dẻo tốt nhất, giúp đi dây sang khe cửa hay góc tường dễ hơn, thích hợp cho các bạn muốn tự mình thiết lập dây mạng trong nhà. Trong khi đó Cat6 và các dòng sau rất dày và khó đi dây hơn. Cuối cùng, với tốc độ internet hiện tại, Cat5e hoàn toàn có thể sống khỏe trong nhiều năm tiếp theo.
Nhưng chúng ta cũng cần phải tính đến trường hợp tương lai nữa. Việc đi dây có thể tốn kém và cần đến các chuyên gia lắp đặt mạng, dẫn đến chi phí tăng lên, đôi khi là đắt hơn cả tiền đi dây nữa. Điều này khiến cho một số người muốn đầu tư thêm một tí để đảm bảo hệ thống mạng sẽ tồn tại trong lâu dài. Với những ai muốn cách 2, Cat6 hoặc Cat6a là lựa chọn tốt.
Chúng ta cần hiểu là đại đa số các thiết bị tiêu dùng hiện tại như modem, motherboard, router hay card mạng đều đạt tốc độ tối đa là 1000 megabits hay 1 Gbps. Cho nên trong thời gian hiện tại và nhiều năm sắp đến, người dùng phổ thông vẫn chưa thể tận dụng hết được tốc độ 10 Gbps mà Cat6a và những phiên bản tiếp theo đem lại.
Bạn có thể đọc thêm các bài khác cùng chủ đề:
- Công nghệ FreeSync là gì? Hướng dẫn chạy FreeSync với card Nvidia
- Hướng dẫn chọn mua nguồn máy tính PSU và lắp vào PC
- Bạn nên mua màn hình G-Sync hay FreeSync để chơi game?
Ý kiến bạn đọc (0)